Devlet, 1 Temmuz 2021-31 Aralık 2030 döneminde devreye giren güneş enerjisi santrallerinden elektriği kilovatsaat başına 206 kuruş (2,06 TL) uygulama fiyatıyla satın alıyor. Bu tutar her ay ABD Doları endeksli olarak güncelleniyor; güncel barem en az 4,95 cent ve en çok 6,05 cent aralığında tutuluyor.

YEKDEM kapsamında sağlanan destek 10 yıl boyunca geçerli. Eğer panel, inverter ve diğer ekipmanların belirli oranı yerli üretimse üreticiye ilk 5 yıl ekstra 28,80 kuruş/kWh prim ödeniyor. Ödemeler Türk Lirası cinsinden yapılsa da aylık eskalasyon mekanizması sayesinde kur dalgalanmaları kısmen dengeleniyor; bu da yatırımcıya döviz bazlı getiri görünürlüğü sağlıyor.

Güneş tesisini bataryayla entegre etmek isteyenler için ayrı bir tarife bulunuyor: depolamalı projeler 125 kuruş/kWh uygulama fiyatından ve 5,85-7,15 cent koridorundan yararlanıyor. Model, yatırım maliyetini hızla geri döndürmek ve finansman bulmayı kolaylaştırmak üzere tasarlandığı için 2025 itibarıyla çatıdan araziye tüm GES projelerinde başlıca referans noktası konumunda.

Devlet Güneş Enerjisini Neden Satın Alıyor?

Devletin güneş enerjisini satın alması öncelikle enerji arz güvenliğini sağlamlaştırır. Türkiye güneşten üretilen elektriği şebekeye dahil ederek ithal kömür ve doğalgaza duyulan ihtiyacı azaltır, cari açığı besleyen döviz çıkışını sınırlar. YEKDEM kapsamında verilen alım garantileri sayesinde hem büyük ölçekli arazi projeleri hem de çatılardaki küçük sistemler finansman bulmakta zorlanmaz; böylece dağıtık ve temiz bir üretim portföyü hızla büyür.

Bu model aynı zamanda iklim politikalarının kilit ayağıdır. Fosil yakıt kaynaklı emisyonları düşürmek, Paris Anlaşması ve Avrupa Yeşil Mutabakatı gibi uluslararası yükümlülüklere uyum için zorunlu hâle gelmiştir. Güneş santrallerinden gelen sıfır yakıt maliyetli elektrik, şehirlerde hava kalitesini iyileştirir, sağlık harcamalarını düşürür ve Tarım ile Turizm gibi sektörlerin üzerindeki çevresel baskıyı hafifletir.

Satın alma garantisi, yerli imalat ve teknoloji transferini de tetikler. Panel, inverter ve depolama bileşenlerinin ülkede üretilmesi katma değeri yükseltir, istihdam yaratır ve ihracat kapasitesini artırır. Bu döngü yatırımcıya öngörülebilir gelir, sanayiye ölçek ekonomisi, tüketiciye ise uzun vadede daha düşük elektrik birim fiyatı olarak geri döner; sonuçta ekonomik kalkınma ile çevresel sorumluluk aynı çizgide buluşur.

Güncel Güneş Enerjisi Alım Fiyatı Ne Kadar?

Güncel güneş enerjisi alım fiyatı, 1 Temmuz 2021 itibarıyla devreye giren ve 2030 sonuna kadar geçerli olan YEKDEM tarifesine göre kilovatsaat başına 206 TL kuruş olarak belirlenmiş durumda. Bu uygulama fiyatı, üreticiye Türk Lirası cinsinden ödeme yapılmasını sağlarken, kur dalgalanmalarına karşı aylık olarak Amerikan Doları endeksli bir eskalasyon sistemiyle güncelleniyor. Bu sistem sayesinde yatırımcılar için gelir tahminleri daha öngörülebilir hale geliyor.

Döviz bazında düşünüldüğünde, taban fiyat 4,95 cent, tavan fiyat ise 6,05 cent olarak belirlenmiş durumda. Yani piyasa koşullarına göre ödemeler bu aralıkta revize ediliyor. Özellikle yüksek yatırım maliyeti gerektirmeyen güneş enerjisi projelerinde bu fiyatlar, yatırımın geri dönüş süresini kısaltıyor ve yatırımcı ilgisini artırıyor. Bu nedenle, güneş enerjisine yönelik başvurular her yıl daha fazla artış gösteriyor.

Yerli ekipman kullanımı teşvik kapsamında destekleniyor ve üreticilere ilk 5 yıl boyunca kilovatsaat başına 28,80 TL kuruş ek ödeme yapılıyor. Bu yerli katkı desteği, hem üreticiye ilave gelir sağlıyor hem de Türkiye’deki enerji ekipmanları sanayisinin gelişimini hızlandırıyor. Böylece güneş enerjisi sadece temiz enerji üretmekle kalmıyor, aynı zamanda sanayileşme ve ekonomik büyüme sürecine de katkı sağlıyor.

YEKDEM Nedir ve Nasıl Çalışır?

YEKDEM, yani Yenilenebilir Enerji Kaynaklarını Destekleme Mekanizması, Türkiye’nin yerli ve çevre dostu enerji üretimini artırmak amacıyla geliştirdiği bir teşvik sistemidir. Bu mekanizma sayesinde güneş, rüzgar, biyokütle, hidroelektrik ve jeotermal gibi kaynaklardan elektrik üreten santraller, devlet tarafından belirli bir fiyattan alım garantisiyle desteklenir. Böylece hem yatırımcı riskleri azalır hem de enerji üretiminde dışa bağımlılık kademeli olarak düşer.

Sistem, belirlenen dönem içerisinde devreye giren projelere Türk Lirası cinsinden uygulama fiyatı sunar. Ancak bu ödemeler, döviz kurundaki dalgalanmalardan etkilenmemesi için aylık olarak Amerikan Doları bazlı eskalasyonla güncellenir. Bu yöntem yatırımcılar açısından gelir istikrarı sağlarken, yerli üretim ekipman kullanımını teşvik eden ek desteklerle sanayiye de katkı verir. Ayrıca projelerin türüne ve kullanılan teknolojiye göre alım süresi, uygulama fiyatı ve destek tutarları farklılık gösterir.

YEKDEM’in en önemli avantajlarından biri, piyasada rekabetçi ancak sürdürülebilir bir yenilenebilir enerji altyapısı oluşturmasıdır. Uzun vadeli öngörülebilir fiyat politikaları sayesinde hem büyük ölçekli enerji şirketleri hem de bireysel yatırımcılar için cazip bir alan yaratılmıştır. Aynı zamanda çevresel sürdürülebilirlik hedeflerine ulaşmak için kritik bir araç olarak konumlanır ve enerji dönüşümünün merkezinde yer alır.

Güneş Enerjisinden Kazanç Hesabı Nasıl Yapılır?

Güneş enerjisinden kazanç hesabı yaparken ilk adım sistemin kurulu gücünü, panel verimini ve bulunduğunuz bölgenin ortalama yıllık ışınımını baz alarak yıllık elektrik üretimini belirlemektir. İstanbul için 10 kW’lık bir çatı sistemi yaklaşık 14 000 kWh üretir; aynı güç Antalya’da 16 000 kWh’ye kadar çıkabilir. Üretim miktarını netleştirmek, hem kendi tüketiminizi karşılama potansiyelini hem de şebekeye satabileceğiniz fazla enerjiyi doğru tahmin etmenizi sağlar.

İkinci adım tahmini geliri hesaplamaktır. YEKDEM kapsamındaki güncel alım fiyatı 206 kuruş/kWh’dir; ayrıca aylık dolar bazlı eskalasyon uygulanır. Tüketiminizi karşıladığınız kısım için gelir, tarifeden kaçınmış olduğunuz kilovatsaatle çarpılarak bulunur. Fazla enerjiyi şebekeye verdiğinizde ise 14 000 kWh üretim senaryosunda yaklaşık 28 840 TL brüt gelir elde edersiniz. Yerli ekipman kullandıysanız ilk beş yıl boyunca kilovatsaat başına 28,80 kuruş ek prim almanız mümkün olur; bu destek, toplam gelirinizi anlamlı ölçüde yükseltir.

Son adım yatırım maliyetini ve işletme giderlerini net kazançla karşılaştırarak geri ödeme süresini belirlemektir. 10 kW’lık kaliteli bir sistemin 2025 ortası itibarıyla anahtar teslim kurulum bedeli ortalama 260 000 TL seviyesindedir; bakım giderleri düşük olduğundan yıllık net kazançlar beş ila yedi yıl içinde maliyeti geri ödeyebilir. Panel verimindeki yıllık yüzde 0,5’lik düşüşü, olası kredi faizini ve kur riskini de hesaba katmak, yatırımın gerçek iç kârlılık oranını (IRR) doğru okumayı sağlar; böylece projeyi finansörlere sunarken güvenilir bir fizibilite tablosu elde edersiniz.

Devletin Alım Fiyatları Hangi Kurum Tarafından Belirleniyor?

Devletin güneş enerjisi başta olmak üzere yenilenebilir kaynaklardan yapılacak elektrik alımlarında uygulanan fiyatlar, Cumhurbaşkanlığı kararıyla belirlenir ve Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girer. Bu fiyatlandırmalar YEKDEM çerçevesinde uygulanır ve her kaynak türü için ayrı tarifeler oluşturulur. Kararın hazırlanmasında Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) teknik altyapı ve piyasa verilerini dikkate alarak sürece katkı sağlar.

Tarifelerin güncellenmesinde döviz kuru esas alınarak yapılan aylık eskalasyon hesaplamaları ise Türkiye Elektrik İletim A.Ş. (TEİAŞ) tarafından uygulanır. Ödeme süreçleri ve uygulama denetimi yine TEİAŞ’ın koordinasyonuyla yürütülür. Bu yapı sayesinde üreticiler gelir güvencesi elde ederken, enerji piyasasında şeffaf ve sürdürülebilir bir modelin temelleri korunmuş olur.

Güneş Enerjisi Satışı İçin Şartlar ve Gerekli Belgeler

Güneş enerjisi satışına adım atmak için önce “lisanssız” statüde bir proje dosyası hazırlar, dağıtım şirketine bağlantı başvurusu yaparsınız. 2025 itibarıyla çatı sistemleri ve 5 MW’a kadar arazi projeleri bu kapsama girer; böylece EPDK’den üretim lisansı almadan, sadeleştirilmiş bir süreçle şebekeye elektrik satabilirsiniz. Başvurunun olumlu değerlendirilmesi, uygun trafo kapasitesiyle birlikte teknik proje onayı ve TEİAŞ/dağıtım kuruluşu ile bağlantı anlaşmasının imzalanmasına bağlıdır.

Gerekli temel belgeler

• Kimlik veya ticaret sicil kaydı
• Lisanssız üretim bağlantı başvuru formu (Ek-1)
• Güncel elektrik faturasının kopyası
• Tapu, kira sözleşmesi veya çatı kullanım izni
• Apartman ise yönetim karar defteri onayı ya da komşu muvafakati
• Tek hat şeması ve saha yerleşim planı
• Mühendis imzalı teknik değerlendirme formu
• Başvuru harcı dekontu ve vekâletname (varsa)

Belgeler eksiksiz teslim edildiğinde dağıtım şirketi en geç 30 iş günü içinde teknik incelemeyi tamamlar. Olumlu karar aldığınızda geçici kabulü TEDAŞ yapar, ardından EPİAŞ’ta kayıt açılır ve mahsuplaşma-satış döngüsü başlar. Böylece fazla üretim YEKDEM alım tarifesinden faturalandırılır; kurulu güce ve yerli ekipman primine göre projeler genellikle 5-7 yılda kendini amorti ederek uzun vadeli pasif gelir kaynağına dönüşür.